mércores, 2 de decembro de 2015

MEMORIAS DUN NENO LABREGO

Trátase do libro máis leído da literatura galega, protagonizou un gran impacto popular.

O seu autor é Xosé Neiras Vilas, o libro foi escrito no 1961.
Traduciuse a: castelán, éuscaro, catalán, asturiano, inglés, francés, alemán, romanés, sueco, chinés, búlgaro, italiano, ruso, checo, portugués e ata existe unha edición en braile.
Esta obra tamén deu lugar a dous documentais.  


"Eu son Balbino. Un rapaz de aldea. Como quen di, un ninguén"


Está baseada na realidade galega da posguerra.
Balbino é o protagonista da novela. É un neno galego duns 10 ou 12 anos de aldea e pobre, viven en Gres, Vila de Cruces, na década dos anos 40. Balbino denuncia as inxustizas da sociedade.
Todas as aventuras do neno son escritas no seu caderno, Balbino é aventureiro e vergonzoso, moi pícaro e tamén valente. 


"Vexo sombras e luces, nubeiros que viaxan, lume, árbores. Que é todo iso? Ningúen me di, poño por caso, para que serven as estrelas, nin onde morren os paxaros" 

"Memorias dun neno labrego" ten unha estrutura moi sinxela, profundiza na realidade da Terra, no subdesenrolo dun grupo de xentes da aldea. 

Neira Vilas conta dende o punto de vita de Balbino, a vida dun neno somerxido nun mundo pechado ata que ten que emigrar.
                                           
                            XOSÉ NEIRA VILAS CONVIRTE A BALBINO NO 
                                           SÍMBOLO DA LOITA DUN POBO
                                         
                     

XOSÉ NEIRA VILAS


                                        

 Xosé Neira Vilas naceu nunha familia campesiña o 2-12-1928 en Gres, Vila de Cruces, Pontevedra.          Pasou a infancia e adolescencia na súa vila natal, indo á escola e traballado no campo. Con catorce anos estudaba comercio e traballaba nas oficinas dun aserradoiro á vez.

No 1949 emigrou a Arxentina, onde se decatou da importacia da lingua galega. 
Fundou no 1953 as Mocedades Galeguistas, escribiu artículos en Adiente e colaborou co Congreso de Emigración Galega (1956).
Tamén fundou, a editorial Follas Novas ca escritora cubana (filla de galegos), Anisia Miranda, ca que
 casou no 1957.
Establecéronse en Cuba, onde Xosé Neira traballou na administración e cultivo do periodismo. Dende 19696 dirixiu a Seción Galega do instituto de Literatura e Lingüista da Academia de Ciencias de Cuba, desenrolando unha labor de estudio e recopilación das obras dos emigrantes galegos.
Tras trinta anos en Cuba, o matrimonio regresou a Galicia en 1992, instaláronse en Gres, donde dirixiron a Fundación Xosé Neira Vilas.
Neira Vilas era membro numerario da RAG (Real Academia Galega), dotor honorias caus polas universidades da Habana e da Coruña e recibui numerosos premios.
Morreu o pasado 2-11-2015 deixando numerosas obras:
 "Memorias dun neno labrego" , "Aquelos anos do Moncho" , "De cando Suso foi canteiro",
"Camiño bretemoso" , "Remuíño de sombras" , "Xente no rodicio" , "A muller de ferro",   
"Querido Tomás"  , "O ciclo do neno" , "Carta a Lelo" , "Tempo Novo" , "Nai",

"Espantallo amigo" , "Cabaliño do buxo" ,  "A Marela Taravela" ...

xoves, 5 de novembro de 2015

POR QUE A XENTE SE DISFRAZA POLO SAMAÍN?




É unha boa pregunta, moi poucos saberían contestala.

Agora, cando andamos pola rúa a finais de outubro e comezos de novembro, atoamos cantidade de locais con adornos de Halloween e, por se fora pouco ver todo aquilo cheo de teas de araña, esqueletos, sangue...algunha xente  decide disfrazarse. Por que?

Halloween, samaín, samhain... veñen a ser case o mesmo.


A orixinal é samhain, tradicional celta que predominante en Irlanda. Expandiuse ata chegar a algunha zonas de Galicia, converténdose en Samaín.
Halloween foi a parte do Samhaín que chegou aos Estados Unidos, onde é tan coñecida. Alí disfrázanse todos, como facemos no entroido.

Hai dous motivos polos que a xente se disfraza: por seguir unha tradición estranxeira ou ben por motivos de tradición.

Antes, polas crenzas que había, pensaban que a Santa Compaña ou as ánimas dos mortos podían ir nesa data ao mundo dos vivos. Por medo, chegaron a conclusión de que ao disfrazarse de espectros, zombis, pantasmas... podían asustar ás ánimas para que non lles pasara nada.

luns, 28 de setembro de 2015

CURSO 15-16

E aquí o novo curso 15/16...un ano máis comezando cheos de entusiasmo e ganas (uns máis ca outros).
Curso superior, compañeiros diferentes, alumnos novos no centro, materias que nunca diramos...resumindo, o que dixen antes, curso novo con tódalas súas consecuencias.

Pouco máis que contar agora, aínda é cedo, quédanos un curso enteiro por descubrir...



xoves, 4 de xuño de 2015

REQUE-REQUE

Un pouquiño de música tradicional...

É un instrumento tradicional moi pouco coñecido, tamén utilizado como xoguete para os nenos.
Non está moi defundido, é característico da rexión do Miño, unido á tradición galega e portuxesa.
Tamén é chamado reco-reco, raspador, caracaxá ou querequexé.

É un idiófono moi simple, consta dun pau ou cana denteado que se fricciona con outro pau ou cana rachada e produce un son característico.

A forma máis común construída é dunha cana de bambú ou madeira ainda que tamén existen de plástico, madeira, metal e mixtos.

Ten formas moi variadas e poden presentar figuras humanas ou de aminais, decoradas dependendo do gusto do seu constructor.

Outra modalidade é unha pequena caixade madeira resorte de aceiro estendida; o resorte é friccionado por unhas tapas de botellas ensartadas nunha barilla de ferro.





          

martes, 26 de maio de 2015

VISITA ELENA GALLEGO

No mes de xaneiro tivemos a sorte de que nos visitara a autora de Dragal. Foi un día moi divertido para o alumnado de 2º da ESO que compartiu con ela dúas fantásticas e "dragalianas" horas. Aquí vos deixamos o documento gráfico desta visita.

sábado, 16 de maio de 2015

DÍA DAS LETRAS GALEGAS 2015: FILGUEIRA VALVERDE.

Pontevedra 1906. Pontevedra 1996. Doutor en Lingua e Literatura Galego-portuguesa, Licenciado en Dereito. Narrador, Poeta Lírico, Polígrafo, Catedrático, Director Emérito do Museo de Pontevedra, Director da Casa Museo "Rosalía de Castro", Fundador do "Seminario de Estudos Galegos", Académico de Número da Galega e da Historia, de Honor da Galega de Belas Artes. Dirixiu a catalogación da "Fundación Barrié" e a "Galicia Histórica". Presidiu o Consello de Cultura Galega.





luns, 11 de maio de 2015

OS VELLOS NON DEBEN DE NAMORSE.

Discurso parlamentario nas cortes da II República Española que reflicte o sentir de Castelao:

“Cuando yo fui a la escuela no sabía aún hablar en castellano; porque yo tengo que deciros que soy hijo de una familia humildísima. Fui a la escuela muchas veces descalzo, con un pedazo de pan de maíz en el bolsillo. Por eso tiene para mí el gallego esa nostalgia deliciosa que me recuerda el tiempo feliz de la infancia, ese tiempo que es el más feliz de todos los hombres; pero que yo creo que en mí lo es aún más, porque soy aldeano y de serlo y por haber probado la miel de otros idiomas, es por lo que quiero dignificar el habla de mi pueblo, la lengua del único rey español que se llamó Sabio, el viejo idioma que supieron guardar como oro nuestro trabajadores del mar y de la tierra, de estos trabajadores gallegos que son de mi sangre y son de mi carne. Señores diputados, si aprobáis nuestra enmienda, u otra cualquiera que signifique respeto por nuestra Lengua, Galicia entera os lo agradecerá.”

  Fantástica versión de María do Ceo.



Rapaces e rapazas isto vai por vós!

martes, 3 de marzo de 2015

“Dinche o corazón na man”


                                   
Rosalía vista por unha das nosas alumnas.
     Dinche o corazón na man 
    dincho queridiña enteiro 
    ca pirmeiriña esperanza 
    co pensamento pirmeiro. 
    Dincho cal neno que nase 
    de ilusións brancas cuberto
    caraveliño cerrado 
    ó teu calor dulce aberto.
    En solitarios herbales
    era rosiña escondida, 
    solo para ti prantada 
    para ti solo nacida. 
    E coma frol sensitiva 
    baixo outra man se pregaba, 
    e solo onda ti vivía 
    e de ti lonxe muchaba. 

                                       Rosalía de Castro


domingo, 22 de febreiro de 2015

A NOSA REVISTA!

PUGA ZETA

Este é o último número da nosa revista e estamos traballando no seguinte que sairá á luz no mes de xuño. COLABORA CONNOSCO!


xoves, 5 de febreiro de 2015

Rosetóns de diferentes templos galegos con Geogebra.

Os nosos dragaliños e dragaliñas representaron estes rosetóns empregando o Geogebra. Despois de moito traballo....Velaiquí o resultado.


venres, 30 de xaneiro de 2015

Alfonso Daniel Rodríguez Castelao

O retrato
"Por amainala conciencia guindei con meu título de médico no fondo dunha gabeta, e busquei outra maneira de me valer. As xentes xa non sabían que eu era dono de tan tremenda licencia oficial; mais unha noite foron requiridos os meus servizos.
Era domingo. Melchor, o taberneiro, agardaba por min ó pé da porta. Deume as boas noites e rompeu a chorar, e por entre os saloucos saíanlle as verbas tan estruchadas que soamente logrou dicirme que tiña un fillo a morrer.
O pobre pai turraba por min, e eu deixábame levar, enfeitizado pola súa dor. ¡Despois de todo eu era médico titulado e non podía negarme! E tiven tan fortes anceios de compracelo que sentín xurdir nos meus adentros unha grande ciencia...
Cando chegamos á casa de Melchor logrei arriarme das súas mans, e con finxido acoitamento confeseille que sabía pouco da carreira..."
Retrincos, Alfonso Daniel Rodríguez Castelao.

Con este fragmento de relato, quero falar do seu autor, Castelao, xa que un día como hoxe, en 1886, nacía este polifacético personaxe en Rianxo.
Desde político a médico, pasando por escritor e debuxante, foi unha figura clave para a cultura galega.

Formou parte do Grupo Nós xunto Vicente Risco, Otero Pedrayo e Cuevillas. Publicou diversas obras, en varios xéneros, como Retrincos (narrativa), Os vellos non deben de namorarse (teatro) [esta obra vaina representar este ano o noso o grupo de teatro], e no xénero ensaístico, Sempre en Galiza, considerada obra canónica do nacionalismo galego que foi publicada no exilio no ano 1944.




No ámbito da política, foi deputado polo Partido Galeguista na Segunda República e foi un dos impulsores do Estatuto de Autonomía de Galicia do 36 (aprobado, pero que non se puxo en práctica debido a irrupción da Guerra Civil).

Como debuxante, hai que destacar os famosos debuxos de Castelao, nos que se mostra a Galiza agraria e o caciquismo.

Para rematar, na miña opinión, é indispensable que non paremos de reinvindar a persoeiros do talle de Castelao, que tanto loitou polo pobo galego e que tanto fixo pola cultura do noso país, chegando a universalizala.


sábado, 24 de xaneiro de 2015

Visitáronnos uns dragaliños moi especiais.

O xoves, 22 de xaneiro, compartimos dúas marabillosas horas cus dragaliños e unhas dragaliñas moi especiais. Pasámolo de medo! Grazas!
http://www.edu.xunta.es/web/node/14259

Imos dar unha voltiña!

Os Muíños e Batáns do Mosquetín

Non hai que ir moi lonxe para atopar un muíño, ou restos dun muíño, dos que non hai moitos anos aínda se aproveitaban para o cereal. Mentres na seca Castela os mais coñecidos son os de vento, en Galicia son mais populares os hidráulicos.
Muíño do Mosquetín
O que non é tan coñecido e a existencia dos batáns. Estes son coma un muíño hidráulico, pero que no lugar de mover unha pedra para moer moven unha serie de pesados mazos que golpean as telas molladas. O obxectivo era compactar a trama da tela, de xeito que quedaban menos propensos a desfibrar. Canto peor calidade na tela, mais tempo no batán. Por certo, o servizo non era de balde.
Conxunto de Batáns
Desta volta propoño que visitedes o concello de Vimianzo, onde atoparedes un conxunto de sete muíños e tres batáns. Se ides en vacacións poderedes visitar o interior, pero no inverno é o momento mais espectacular para ir, xa que o caudaloso río Grande ofrece un espectáculo único galego.
Canais de auga
Vista xeral
GPS: 43º 09′ 14” N – 08º 59′ 09” O