martes, 23 de decembro de 2014

O APALPADOR



Como xa puidéchedes ver, Irene colgou unha canción do Apalpador; esa canción conta a súa historia.
Aínda así, vouvos contar quen é.

O Apalpador é un personaxe mítico galego que traballa de carboeiro.
É un home de barba longa, leva unha boina e carga un saco cheo de castañas.
Según a tradición baixa das montañas do Caurel o 24 de decembro.
Entra nas casas e palpa as barrigas de todos os nenos para saber se comeron abondo durante o ano.
Déixalles unha presa de castañas e deséxalles un aninovo cheo de ledicia e alimentos.

Déixovos tamén esta cantiga:


                            Vaite logo, meu meniño
                            marcha agora para a camiña
                            que vai vir o Apalpador
                            a apalparche a barriguiña
                     
                            Xa chegou o día grande
                            día do noso Señor.
                            Xa chegou o día grande
                            e virá o Apalpador.

                            Mañá é día de cachela.
                            que haberá gran nevarada
                            e há de vir o Apalpador
                            cunha mega de castañas.

                            Por aquela cemba
                            xa ven relumbrando
                            o señor Apalpador
                            para darvos aguinaldo.



O APALPADOR MANTÍVOSE ESQUECIDO, AGORA É O NOSO TRABALLO RECUPERALO E FACER QUE NON SE PERDA, POIS CON EL TAMÉN PERDEMOS A NOSA CULTURA.

domingo, 23 de novembro de 2014

OUTONO NOS ARREDORES DO COUREL


Coñecer Galicia por medio de pequenas excursións, cámara en man, é un dos meus pasatempos favoritos. Hai moito por descubrir na nosa terra, moito mais alá dos tópicos.

Aínda que estamos nas últimas semanas da avaliación, non podo deixar escapar este outono sen propoñer unha escapada a un dos mellores lugares de Galicia para percibir os colores e beleza desta pouco valorada estación. Preciosas paisaxes de montaña con tonalidades exclusivas da época, espectaculares castañas e cogomelos, un mosteiro especial, construcións propias da zona e moito más.

Foto PanoCourel
Presento un pequeno paseo dende Sarria, pasando por Samos, os altos do Poio e San Roque (1335metros e 1270metros) ata chegar ao Cebreiro.

 
 
 
Boa viaxe!

mércores, 12 de novembro de 2014

EU DIGO...

Tal e como vos publicara anteriormente o vídeo de "Ghalegho", que defendía as variantes do galego na zona de Rianxo, no cal había unha referencia a xente de Ribadeo que se burlara deles polas súas particularidades lingüísticas, hoxe publícovos un vídeo feito por uns estudantes de Ribadeo, que nos explican as súas variedades dialectais.

Cabe recordar que o galego que se fala na zona de Ribadeo pertence ao bloque oriental, e entre os trazos máis característicos destacan a terminación -ois en pantalois, ladrois, camiois, etc., a utilización do pronome tu, as formas nosoutros e vosoutros en troques de nós e vós, etc.

Estas diferencias demostran que o galego é unha lingua viva, a cal temos que defender (con todas as súas variantes), e o máis importante, non ter vergoña por usala, xa que é unha lingua ben bonita!!!

MAGOSTO

Este venres 14 de novembro imos celebrar o magosto no noso centro pero, que significa magosto?

Etimoloxicamente, magosto creese que vén, ou ben de Magnus Ustus (gran lume), ou de Magum Ustus (lume máxico).

Castañeiro na cidade de Pontevedra
Esta festa celébrase en novembro, ata alá por San Martiño (11 de novembro), como xa o dí o dito: "Polo San Martiño, castañas e viño". Nós celebrarémolo uns días despois, e como o dito di, castañas haberá aínda que viño non o creo.

As castañas son básicas nesta festa, xa que, antes da chegada das patacas e do millo de América, a castaña era un dos produtos básicos na alimentación da poboación.

A pesares de que a castaña quedara nun segundo plano, é moi frecuente ver nestas datas castañeiros polas rúas das cidades onde podes gozar dunhas poucas castañiñas asadas.

xoves, 30 de outubro de 2014

IMAXES DO SAMAÍN

     
          


  



  


A SANTA COMPAÑA


QUÉ É?
É unha procesión de mortos ou ánimas en pena, vestidos con túnicas negras ou brancas, con carapuchas e descalzos, que , a partir das 12 da noite, recorren os 
camiños.




Tamén é coñecida como "A procesión das ánimas" ou simplemente "Compaña"



PARTICIPANTES:
Cada fantasma leva unha candea acendida, diante da mompaña fantasmal, atópase outro, pero máis vello, chamado Estadea.

A procesión vai encabezada por un vivo motal que porta unha cruz e un caldeiro de auga bendita; esta persoa viva pose ser home ou muller, é condeado a vagar todas as noites sen descanso ata que morran ou ata que atopen a outro mortal.




DISE QUE...:
Suponse que estos mortos visitan as casas nas que haberá unha defunción nun corto periodo de tempo.

Dise que non todos podemos ver a Santa Compaña, só certos "dotados" que son bautizados por erro co óleo dos difuntos, os demáis, só poderán sentila, intuila...

Conta a lenda que a Santa Compaña no poderá capturar a un mortal que se atopa con ela nos chanzos dun cruceiro.


PROTECCIÓN CONTRA ELA:
-Apartarse do seu camiño, non miralos e facer coma se non estiveran
-Trazar un círculo cunha estrea ou unha cruz dentro e entrar nel.
-Comer algo.
-Rezar e non escoitar a voz nin o son da Santa Compaña.
-Deitarse boca abaixo e agardar sen moverse, aunque a Compaña pase por enriba.
-Nunca coller unha candea que ofreza algún defunto da procesión.
-No último caso, botar a correr moi rápido.





SAMAÍN

DATOS:
O Samaín é unha festa Céltica.
O seu nome orixinal é  Samahin.
Na cultura celta utilizábase como celebración do final das colleitas.
É realizada polos pobos Celtas que poboaron Europa dende hai máis de tres mil anos.
Celébrase na noite do 31 de Outubro cara o 1 de Novembro.

ESTUDOS:

Rafael López Loureiro, un maestro de Cedeira, redescubrui esta tradición e comprobou que existía por toda Galicia.
Tamén comprobou que existía no norte de Cáceres, ao redor da zona na que están situadas as aldeas de 
fala galega e nas zonas de Zamora e de León próximas a Galicia.
No estudo que fixo R. López Loureiro, analizouse a relación entres as cabazas co culto da morte e a semexanza cas tradicións das illas británicas.

TRADICIÓN:

Hoxe en día séguese celebrando esta festa.
Esa noite, de fortes connotacións espirituais, desaparece o límite entre o mundo dos vivos e dos mortos.
As casas decóranse con adornos como cabazas, morcegos... para espantar aos mortos.  
Desta crenza ven o costume de disfrazarse de mortos ou de espíritos esa noite, para que os mortos non lles fagan dano aos vivos.

A SANTA COMPAÑA:

É unha procesión de mortos ou ánimas en pena, vestidos con túnicas negras ou brancas, con carapuchas e descalzos, que o día de Samaín a partir das 12 da noite, recorren os camiños.

sábado, 25 de outubro de 2014

GHALEGHO

Áreas lingüísticas do Galego
Este vídeo de 2 minutos de duración feito por unha rapaza de Rianxo que estuda Xornalismo na USC, reinvindica as peculiaridades do galego que se fala na súa zona, no Barbanza, con gheada e seseo explosivo (no mapa IB-2, área fisterrá).

Débese saber que a gheada e o seseo están permitidos na lingua oral pola Real Academia e que o seu uso está moi estendido nas zonas máis occidentais de Galicia.
Pois logho disto, recoméndovos que vexades o vídeo.

luns, 20 de outubro de 2014

GALICIA ENCANTADA

Esta páxina web é unha gran ferramenta, unha enciclopedia de fantasía popular de Galicia.
Nela podemos atopar lendas, seres míticos, fantasías, historias sobre amuletos... 
Pódenos solucionar dúbidas, resolver exercicios de clase, ou mesmo ler historias e lendas para quen quera informarse sobre  cousas da nosa cultura, da nosa mitoloxía...
Non só serve para consultar, tamén podemos enviar lendas e participar na web.
E o demáis sobre esta web tedes que descubrilo vos, facendo que penduren as nosas lendas, os nosos seres fantásticos...